سنگ مسکن پیش پای معلولان

 در خراسان رضوی، دغدغه تامین مسکن برای بسیاری از معلولان به مسیری دشوار تبدیل شده است؛ مسیری که میان اجاره‌های جهشی، درآمدهای محدود و سنگ های ریز و درشت در مسیر حمایت‌های مؤثر، بارها بسته می‌شود. درآمدهای ثابت و البته محدود، هزینه‌های درمانی و محدودیت‌های شغلی باعث شده تأمین مسکن برای بسیاری از جامعه توان یابان عملاً ناممکن شود. همزمان با ۱۲ آذرماه روز جهانی معلولان، مسئله «تأمین مسکن» را در کنار مهم ترین دغدغه ها و مطالبه های جامعه معلولان استان پیگیری کردیم.


۱۹۰ هزار و ۳۰۵ نفر دارای معلولیت در استان خراسان رضوی تحت پوشش بهزیستی هستند که ۸۵ هزار و ۸۳۱ نفر از آنان در مشهد سکونت دارند. این افراد معلولیت های متفاوتی شامل جسمی‌حرکتی، ذهنی، شنوایی، بینایی، اختلالات روان و گفتار دارند و آن طور که بهزیستی اعلام کرده، بیشترین جمعیت مربوط به توان‌یابان جسمی‌حرکتی با ۳۲ درصد معادل حدود ۶۲ هزار نفر است، پس از آن نیز اختلالات ذهنی با ۴۲ هزار نفر (۲۲ درصد) بیشترین تعداد توان یابان استان را شامل می شوند. البته که روزنامه خراسان در برهه های مختلف سال رسیدگی، مطالبه گری و پیگیری مشکلات جامعه معلولان را در دستور کار خود دارد اما به مناسبت روز جهانی معلولان بخشی از این دغدغه ها را در گفت و گو با مدیرکل بهزیستی استان مورد بررسی و پیگیری قرار می دهیم.

بهزیستی برای مسکن معلولان چه می کند؟
همان ابتدا مهم ترین دغدغه معلولان یعنی مسکن را روی میز مطالبه از مهدی برجی مدیرکل بهزیستی استان می گذاریم و از او درباره اقدامات این سازمان در حمایت از معلولان برای رفع این دغدغه سوال می کنیم که در گفت وگو با «خراسان» می گوید: بهزیستی خراسان رضوی از سال ۱۳۹۰ تاکنون مجموعه‌ای از اقدامات حمایتی را شامل خرید، احداث و تکمیل واحدهای مسکونی در شهر و روستا برای مددجویان انجام داده است، بر اساس بخشنامه‌های سال گذشته، مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان کمک بلاعوض برای خرید، احداث یا تکمیل واحدهای مسکونی به مددجویانی پرداخت می‌شود که مستندات ملک به نام آن‌ها باشد، البته در برخی موارد در صورتی که مالکیت ملک به نام قیم باشد نیز پرداخت امکان‌پذیر است. بخشی از اقدامات حمایتی شامل معرفی مددجویان برای بهره‌مندی از انشعابات آب، برق و گاز، دریافت پروانه ساختمانی و استفاده از تسهیلات و وام‌های مسکن است.

در ادامه از برجی درباره اقدامات برای تامین مسکن خانواده های دارای دو معلول و بیشتر سوال می کنیم که پاسخ می دهد: طی سال‌های گذشته تفاهم‌نامه‌های متعددی با نهادهای همکار از جمله بنیاد مستضعفان، بنیاد مسکن، اداره راه و شهرسازی، انجمن خیرین و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) اجرا شده است که منجر به ساخت و تأمین مسکن برای خانواده‌های دو معلول و بیشتر شده است. در چارچوب تفاهم‌نامه چهار ساله با بنیاد مستضعفان، سهم استان ۲۶۲ واحد شامل ۱۰۰ واحد روستایی و ۱۶۲ واحد شهری بوده که از این تعداد حدود ۱۲۰ واحد تحویل شده و سایر واحدها در مراحل مختلف سفت‌کاری و نازک‌کاری قرار دارند و برنامه‌ریزی شده تا پایان سال تحویل شوند. وی می افزاید: یکی از پروژه‌های مهم نیز پروژه‌ ۵۰ واحدی در بولوار پنج‌تن مشهد است که ویژه خانواده‌های دارای دو عضو معلول و بیشتر است و با مشارکت خیران در حال تکمیل است. بخش عمده واحدها وارد مرحله نازک‌کاری شده و تنها بخش محدودی از واحدهای همکف نیازمند تکمیل کف‌سازی هستند که آن نیز از طریق خیران پوشش داده می‌شود تا واحدها تا پایان سال تحویل مددجویان شود. مدیرکل بهزیستی استان در پاسخ به این سوال که چه تعداد خانواده دارای دو معلول و بیشتر در صف تامین مسکن هستند؟ اعلام می کند آماری در این زمینه وجود ندارد.

مانع زدایی از اشتغال معلولان
یکی دیگر از دغدغه های جدی جامعه معلولان استان موضوع اشتغال است؛ به کارگیری معلولان در دستگاه های اجرایی یک الزام قانونی است، از مدیرکل بهزیستی استان سوال می کنیم که آیا موردی داریم که برای فعالیت در دستگاه های اجرایی دچار مشکل شده باشند؟ برجی پاسخ می دهد: در آزمون استخدامی امسال، ۱۳۲ نفر از افراد دارای معلولیت شرکت کردند، از این تعداد ۱۱۷ نفر توسط آموزش و پرورش برای مصاحبه دعوت شدند اما در نهایت تنها ۴۵ نفر پذیرفته شدند و سایرین رد شدند، بهزیستی در حال پیگیری موضوع است و جلساتی با نمایندگان مجلس برگزار شده است. همچنین از سوی استانداری نامه‌ای به اداره‌کل آموزش و پرورش برای پیگیری این موضوع ارسال شده است. بهزیستی معتقد است سهمیه استخدام معلولان باید بر اساس قانون و با توجه به توانمندی‌ها و محدودیت‌های این گروه اجرا شود و فرایند مصاحبه نیز باید با شرایط آنان سازگار باشد. پیگیری این موضوع همچنان ادامه دارد.

ماجرای پشت نوبتی های مستمری
برجی همچنین درباره پرداختی های مالی ماهیانه به افراد دارای معلولیت نیز اشاره می کند و ضمن ارائه آماری می گوید: بهزیستی خراسان رضوی سه ردیف اصلی پرداخت نقدی ماهیانه به افراد دارای معلولیت دارد، نخست، حق پرستاری ویژه افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید است که درمجموع به ۲۳۶۶ نفر دارای ضایعه نخاعی و ۱۱۵۰۸ نفر در قالب طرح خانواده‌محور پرداخت می‌شود، مجموع مبلغ پرداختی ماهیانه حق پرستاری ۵۷ میلیارد و ۴۳۰ میلیون تومان است. دومین ردیف حمایتی، مستمری ماهیانه برای افراد دارای معلولیت از خفیف تا خیلی شدید است که در حال حاضر به ۱۰۵۰۷۷ نفر پرداخت می‌شود، مجموع رقم ماهیانه پرداخت مستمری برابر با ۱۹۹ میلیارد و ۲۴۲ میلیون تومان است و سومین ردیف حمایتی نیز مربوط به کمک‌هزینه معیشت ماده ۲۷ است که به ۱۸۷۰۸ نفر پرداخت می‌شود و رقم این پرداخت‌ها ماهیانه ۳۰ میلیارد و ۴۰۲ میلیون تومان است. وی در پاسخ به این سوال که آیا مشکل افراد پشت نوبتی برای دریافت مستمری رفع شده است؟ اظهار می کند: بهزیستی توانسته در خرداد ماه پشت نوبتی‌های مستمری را صفر کند اما به دلیل ورود پرونده‌های جدید پس از جلسات کمیسیون پزشکی، مجدد تعدادی پشت نوبت قرار گرفته‌اند.